Jakie historie skrywa poligon, czyli o wsiach, których nie ma

W Muzeum Michała Kajki w Ogródku można oglądać wystawę "Zanikające i nieistniejące wsie gminy Orzysz - Gorzekały i Oszczywilki - kiedyś i teraz". Powstała w ramach projektu zrealizowanego przez Fundację Poligon Kultury Gorzekały.

Gorzekały i Oszczywilki - wsie przed wojną tętniące życiem, dziś przypominają o skomplikowanej historii Warmii i Mazur. Te dwie niewielkie wsie w gminie Orzysz przez kilkaset lat złączone były wspólną historią. Jednej z nich od dawna nie ma, a drugą można uznać za wieś zanikającą.
 

Czy tego chcemy czy nie, historia przychodzi do nas. Byli mieszkańcy tych miejsc powierzają nam swoje historie, historie swoich domów i swoich rodzin - podkreśla Milka Jung, z Fundacji Poligon Kultury Gorzekały - Znajomość przeszłości miejsc, w których mieszkamy, pozwala nie tylko lepiej rozumieć historię, ale też inaczej patrzeć na okolicę i z szacunkiem kształtować współczesny krajobraz kulturowy Mazur.

W Gorzekałach do roku 1938 znajdowało się 36 domów, w których mieszkało łącznie 176 (liczonych razem z osadą nadleśnictwa Grądówka oraz osadami nad jeziorem Kępno). W podobnym okresie w Oszczywilkach (razem z dzisiejszym Bemowem Piskim) liczba mieszkańców  wynosiła 635 osób (80 budynków w samych Oszczywilkach).

Dziś dla wielu na południe od drogi krajowej nr 16 ciągnie się tylko i wyłącznie niedostępna przestrzeń wojskowego poligonu. Jednak skrywa ona wiele tajemnic i historii, o których chcemy opowiadać turystom, ale również wszystkim, którzy w sąsiedztwie Gorzekał i Oszczywilków mieszkają - podkreśla Michał Misztal z Muzeum M. Kajki w Ogródku - Zapraszam serdecznie do końca wakacji, do odwiedzania Muzeum i poznania historii tych "wsi, których już nie ma"