4 lipca do rąk czytelników trafiła pozycja "Pisz. Historia miasta", na którą mieszkańcy Pisza czekali długo. Pięćdziesiąt lat upłynęło bowiem od ostatniej publikacji traktującej o początkach Pisza i jego rozwoju aż do końca lat 60. XX wieku. Autorzy najnowszej Monografii Pisza dotarli do nieznanych wcześniej dokumentów, map i opracowań, dzięki którym losy miasta i jego mieszkańców udało się bardziej usystematyzować i uszczegółowić, a na światło dzienne wypłynęły nieznane fakty.


Przez dwa lata z archiwów krajowych i niemieckich pozyskiwano materiały do tej dwutomowej pozycji, opisującej dzieje Pisza od czasów najdawniejszych po współczesność. Książkę recenzowało trzech utytułowanych badaczy historii Warmii i Mazur, a nad całością prac redakcyjnych czuwała dr Aneta Karwowska.

Praca nad Monografią była fascynująca - mówiła dr Aneta Karwowska, dyrektor Muzeum Ziemi Piskiej i redaktor wspomnianej pozycji - składały się na nią rozmowy z wybitnymi autorami - historykami specjalizującymi się w upowszechnianiu wiedzy o regionie oraz z mieszkańcami miasta. Z opowieści, których wysłuchałam od piszan, dałoby się stworzyć kilka kolejnych książek. Dotychczasowe rozproszone i wyrywkowe opracowania dotyczące Pisza - Johannisburga - Jańsborka nie odzwierciedlały w zadowalający sposób tych wydarzeń - ani historii miasta, ani jego znaczenia nie tylko w kontekście regionu, ale także szerszych procesów historycznych.

Konwencja spotkania opierała się na rozmowie z autorami rozdziałów - pracownikami naukowymi Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Instytutu Północnego im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Olsztynie, Towarzystwa Naukowego Pruthenia, a także pracownikami muzeów z terenu Mazur.

Goście panelu dyskusyjnego ujawnili szczegóły pracy nad książką, zdradzając napotykane trudności, dzieląc się tym, co ich zaskoczyło po zapoznaniu się z archiwaliami oraz zachęcając przybyłych do sięgnięcia po tę wyjątkowo cenną publikację.

Chciałabym zabrać Państwa w podróż, zachęcała gospodyni spotkania - Aneta Karwowska. - Wraz z naszymi wspaniałymi autorami i mieszkańcami przeniesiemy się od czasów najdawniejszych po współczesne.

O pradziejach Pisza opowiadał dr Jerzy Marek Łapo, dr Alicja Dobrosielska wyjaśniła jakie znaczenie dawał przywilej miejski osadzie pod zamkiem w Johanisburgu, dr Jerzy Kiełbik podzielił się swoją wiedzą o Twierdzy Johannisburg, zaś ks.dr hab. Marek Jadkowski przybliżył język Mazurów.




O tym jak wyglądało życie w przedwojennym mieście mówił Adam Płoski. O zabytkach Pisza, w tym perełki największej sakralnej budowli na Mazurach zbudowanej w technice szkieletowej - Kościoła p.w. św. Jana Chrzciciela, opowiadała dr hab. Anna Sylwia Czyż. O bogactwach fauny i flory naszego terenu mówił Marian Szymkiewicz.

Nie zabrakło współczesnych akcentów i opowieści o czasach tak niedawnych, a które stają się powoli historią - o dzieciństwie w Piszu opowiadał Jan Dąbrowski, o poczuciu lokalnej tożsamości Mikołaj Frycz, a o zmaganiach piszan z mieszkańcami Słubic podczas Turnieju Miast - Władysław Niesiobędzki.






Znaczenie oddanej do rąk czytelników pozycji jest ogromne. Niewykorzystane dotąd źródła archiwalne, reinterpretacja materiałów istniejących, bogaty materiał ikonograficzny, w tym rysunki i fotografie archiwalne oraz plany publikowane są tu po raz pierwszy. Pozycja wydana przez Muzeum Ziemi Piskiej stanowi kompendium wiedzy o mieście nad Pisą i losach jego mieszkańców. Powinna trafić do biblioteki każdego miłośnika swojej małej ojczyzny.

Książka zapisze się w historii miasta jako dzieło świadczące kolejnym pokoleniom o naszym szacunku wobec przeszłości i teraźniejszości. - podsumowuje dyrektor MZP

Muzeum Ziemi Piskiej uraczyło przybyłych także projekcją filmu "Johannisburg – Jańsbork – Pisz. Miasto trojga imion", który powstał wraz z książką. 20-minutowy animowany film dokumentalny o historii Pisza, którego scenariusz współtworzyli redaktorzy publikacji zamieszczonych w monografii, a lektorem był Wiktor Zborowski, to kolejna pozycja warta obejrzenia.



Akcentem muzycznym wieczoru był występ Karoliny Lizer w koncercie pt."Lśniąca. Historie z życia i łąki". Karolina Lizer, to mieszkanka Mazur. Folkowy charakter koncertu wpisał się doskonale w klimat wydarzenia. Artystka ma za sobą występ w opolskich Debiutach, w najbliższych dniach z utworem „Czysta woda” wystąpi w polskich preselekcjach do tegorocznej Eurowizji.

Przybyli na spotkanie goście jeszcze długo po jego zakończeniu dyskutowali z autorami, zbierając autografy, w tej najcenniejszej jak dotąd pozycji traktującej o historii naszego miasta Pisza.

Opasłe 2-tomowe dzieło można było kupić podczas premiery w promocyjnej cenie 100 zł. Chętnych nie brakowało.

Nieobecni na premierze mogą nabyć książkę „Pisz. Historia miasta” w Muzeum Ziemi Piskiej od poniedziałku do piątku w godz. 8-16 w cenie 120 zł za 2 tomy. Muzeum prowadzi także sprzedaż wysyłkową.