Tlenek węgla (CO), potocznie zwany czadem, w temperaturze pokojowej jest bezbarwnym  bezwonnym gazem. Ma silne własności toksyczne. Gromadzi się głównie pod sufitem, ponieważ ma nieco mniejszą gęstość od powierza. Duże ilości tlenku węgla powstają podczas pirolizy (rozkładu termicznego bez udziału dostatecznej ilości tlenu) wielu tworzyw sztucznych.

Węgiel podczas prawidłowego spalania wytwarza ok. 1% tlenku węgla, a podczas spalania nieprawidłowego aż do 30%. Pamiętajmy, że tlenek węgla najczęściej powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, w tym paliw, które występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze.

Reasumując, wadliwie działające przewody kominowe (wentylacyjne, spalinowe i dymowe) są najczęstszą przyczyną niecałkowitego spalania materiałów palnych. Spalanie gazu, węgla itp. materiałów w pomieszczeniu szczelnie zamkniętym – przy braku mikrowentylacji, braku kratek wentylacyjnych, niedrożnych przewodów wentylacyjnych - wydziela dużą ilość bezwonnego, bezzapachowego, śmiertelnego gazu, potocznie zwanego czadem.

Weźmy pod uwagę, że człowiek zamknięty w szczelnym plastikowym worku , blokującym dostęp tlenu, długo nie pożyje. Ile zatem może żyć w szczelnym mieszkaniu, w którym spalane są różnego rodzaju materiały w piecach  zużywających tlen, jeśli jego szczelność przypomina plastikowy worek zaciśnięty na  ciele człowieka?

Co zrobić, żeby żyć bezpieczniej? Przede wszystkim dbaj o odpowiednią wentylację. W szczelnych oknach stosuj mikrowentylację. Nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych w ścianie, drzwiach. Dokonuj przeglądów okresowych szczelności przewodów kominowych.

I jeszcze jedna rada: w pomieszczeniu, w którym wodę podgrzewa się gazem z tzw. piecyka gazowego, przed kąpielą napełnij wannę wodą i dobrze przewietrz pomieszczenie. Jeżeli jest to możliwe nie dolewaj wody w trakcie kąpieli. Wentylacja może być zablokowana oparami gorącej wody.

W żadnym przypadku nie należy bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem. W takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej. Ponadto dobrą rzeczą jest zainstalowanie czujki mierzącej stężenie tlenku węgla.

W przypadku zatrucia tlenkiem węgla należy:

• zapewnić dopływ świeżego czystego powietrza; w skrajnych przypadkach wybijając szyby w oknie,
• wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej, w przypadku istnienia takiego zagrożenia pozostawić przeprowadzenie akcji służbom ratowniczym,
• wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe, straż pożarną),
• jak najszybciej podać tlen,
• jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie np. metodą usta – usta oraz masaż serca,
• nie wolno wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu; należy jak najszybciej przystąpić do udzielania pierwszej pomocy.

Artykuł powstał na podstawie informacji Józefa Baranowskiego, rzecznika prasowego Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Piszu.