W tym roku przypada 360 rocznica nadania Piszowi praw miejskich. Z inicjatywy Muzeum Ziemi Piskiej przy wsparciu władz Pisza i piskich placówek kultury rok będzie miał charakter Roku Jubileuszowego. Ponieważ jedną z najważniejszych dat w historii miasta stanowił Styczeń 1945r., nie sposób było ją pominąć przy planowaniu kolejnych imprez Roku Jubileuszowego.

Dlatego własnie okazją do zapoczątkowania uroczystych obchodów była Wieczornica z okazji 60 rocznicy przyłączenia Pisza do Polski. Wieczornicę zorganizowali piscy muzealnicy w dn. 28 stycznia w Kawiarence Okazjonalnej Piskiego Domu Kultury. Tlumnie przybyli goscie mogli wysłuchać wspomnień dawnych mieszkańców tej ziemi (Mira Kreska i Herta Kadłubowska), ale także osadnikow pochodzących znad granicy (Franciszek Borkowski) i tych, którzy pozostawili swoją Małą Ojczyznę na utraconych Kresach II Rzeczypospolitej (Tadeusz Pardej). Spore zaintersowanie wzbudziła też prezentacja zdjęć Pisza zniszczonego po styczniowym wkroczeniu Armii Czerwonej i odbudowywanego w następnych latach.

Konfrontacja, jakże czasem odległych doświadczeń historycznych Polaków i Niemców miała - w zamyśle organizatorów- przyczynić się do wzajemnego zrozumienia. Nie jest łatwe przywoływanie trudnych fragmentów naszej wspólnej przeszlości. Tym trudniejsze, jeśli nie chce się jej upiększać, lukrować w imię tzw. politycznej poprawności. Może właśnie dlatego, a nie tylko z braku czasu, nie udało się podczas dyskusji poruszyć wszystkich wątków ważnych dla powojennych dziesięcioleci? Czasem zresztą od gotowych odpowiedzi ważniejsze są pytania. O to, kiedy Niemcy, a kiedy Polacy zaczęli odczuwać fakt, że zaczęła się wojna... Jak wyglądało zetknięcie z Czerwoną Armią? Dlaczego Pisz został zniszczony? Jaki wpływ na losy Pisza i jego mieszkańców w XX wieku miały dwie zbrodnicze ideologie - nazizm i komunizm? Czym był szaber? Czy można porównać utratę rodzinnej ziemi przez Polaków z Wileńszczyzny i Niemców, którzy wyjeżdżali z Polski. Pytania można by mnożyć... dobrze, jeśli choć niektóre skłoniły uczestników Wieczornicy do refleksji.

Zresztą nie tylko wspomnienia nadawały kształt temu spotkaniu. O swoim stosunku do historii, także tej lokalnej, mówiła grupa uczniów piskich szkół licealnych. Do tej części dyskusji bardzo ciekawe wprowadzenie wygłosił Jędrzej Górski z ZSO, zaś swoje poglądy wypowiadali uczniowie ZS nr 1 w Piszu. Młodzież poruszała tematykę tożsamości regionalnej, przywiązania do tradycji i planowania swej przyszłości tu właśnie, na Ziemi Piskiej.

W tym miejscu trzeba podziękować osobom i instytucjom, które pomogły w przygotowaniu Wieczornicy – pracownikom Piskiego Domu Kultury i Kawiarenki Okazjonalnej, pracownicom Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Miejskiego w Piszu, Krzysztofowi Szyszkowskiemu z portalu PISZANIN i Rafałowi Serwatko. Dziękujemy uczestnikom dyskusji i wszystkim, którzy zechcieli spędzić ten wieczów z nami.


MZP